| T-34 | |
|---|---|
| Type | Middelzware tank |
| Land van herkomst | Rusland |
| Bouwfirma | Kharkov Komintern Locomotive Plant |
| Ontwerp | Kharkiv Morozov Machine Building Design Bureau |
| Productie (ontwerp / productie / in dienst) | 1937-1940 / 1940–45 (USSR), 1951–55 (Polen), 1951–58 (Tsjechoslowakije) / 1940-1960 (Rusland) |
| Gebruiker(s) | |
| Specificatie: T-34 Model 1941 | |
|
| |
| Afmetingen (lengte / breedte / hoogte) | 6,68 m. / 3m. / 2,45 m. |
| Gewicht | 26,5 ton |
| Motor(en) | 1x V-2-34 V-12 dieselmotor van 373 kW (500 pk). |
| Prestaties (snelheid / bereik) | 55 km/u / 186 km. |
| Bewapening | 1x L/40 76,2-mm kanon en 2x 7,62-mm Degtyaryov machinegeweren. |
| Doorwaaddiepte | |
| Hellingshoek | 40° |
| Verticaal obstakel | 76 cm. |
| Overschrijdend vermogen | 3 m. |
| Bemanning | 4 tot 5 (naargelang het model) |
| Gebouwd | 84.070 |
| Gebruik (Landen) | Albanië, Afghanistan, Algerije, Angola, Oostenrijk, Bulgarije, Cyprus, Tsjechoslowakije, Cuba, Finland, Oost-Duitsland, Hongarije, Polen, Roemenië, Sovjet-Unie, Joegoslavië, Egypte, Indonesië, Irak, Laos, Libanon, Libië, Mongolië, Noord-Korea, Palestina (PLO), China, Sirië, Vietnam, Zuid-Jemen, Noord-Jemen, Congo, Equatoriaal Guinea, Ethiopië, Guinea, Guinée-Bissau, Mali, Mozambique, Somalië, Soudan, Togo, Zimbabwe. |
Het is moeilijk om het over de T-34 middelzware tank te hebben, zonder louter in superlatieven te vervallen: de tank is welhaast een legende geworden. Het was een van de doorslaggevende wapens in de Tweede Wereldoorlog. Het voertuig werd in enorme aantallen geproduceerd en in zoveel varianten dat er hele boeken over vol zijn geschreven.
Eenvoudig bekeken lag de oorsprong van de T-34 in de tekortkomingen van de BT-7 en diens voorgangers. De eerste resultaten van de verbeteringen aan de BT-7 serie waren de A-20 en de A-30. Deze werden in 1938 geproduceerd als de BT-IS, maar moesten het afleggen tegen een zwaarder bewapende en beter bepantserde tank, de T-32. De T-32 had veel van de kenmerken van de latere T-34. De romp had een schuine bepantsering en een schuine koepel met een 76,2-mm hogesnelheidskanon. De Christie-vering was overgenomen van de BT-serie, maar de mogelijkheid om op wielen zonder rupsbanden te rijden was komen te vervallen.
Hoewel de T-32 een goede tank was, bleef de romp om betere bescherming bestaan en derhalve werd de T-34 in het leven geroepen. In 1940 werd dit type in productie genomen en al gauw volgde de massaproductie van de T-34/76A. Toen Duitsland in 1941 de Sovjet-Unie aanviel, was de T-34 al redelijk talrijk, maar zijn verschijning kwam als een schok voor de Duitsers. De dikke bepantsering van de T-34 (minimaal 18 mm en maximaal 60 mm) beschermde de tank tegen de meeste Duitse anti-tankwapens en het L/30 76,2-mm kanon - spoedig vervangen door een nog krachtiger L/40 kanon met hetzelfde kaliber - was effectief tegen de meeste panzers. De secundaire bewapening bestond uittwee 7,62-mm machinegeweren.
Vanaf 1941 werd de T-34 in vele varianten ontwikkeld, vele met slechts een paar uiterlijke verschillen. De grote vraag leidde tot de nodige noodgrepen; de afwerking van de meeste T-34's was nogal grof, maar het bleven enorm effectieve vechtmachines. Ondanks het feit dat de productie in 1941 onderbrekingen kende, bleven er grote aantallen tanks van de geïmproviseerde productielijnen rollen en alle tijdwinnende productiemethoden (variërend van geautomatiseerd lassen tot het ongeverfd laten van grote delen van de buitenkant) werden aangewend. Het tweede belangrijke productiemodel was de T-34/76B met een koepel van gewalst staal.
De T-34 werd voor allerlei taken gebruikt, van gevechtstank tot verkenningsvoertuig en van genietank tot bergingsvoertuig. Hij werd aangepast tot het meest basale gepantserd personeelsvoertuig door simpelweg infanteristen op de romp te vervoeren over grote afstanden. Het waren deze tanktroepen die de Duitsers grote vrees inboezemden, toen ze westwaarts door de bevrijde Sovjet-Unie en later door het oosten van Duitsland oprukten.
Verder verbeterde modellen van de T-34/76 waren de T-34/76C met een grotere koepel met twee dakluiken in plaats van één; de T-34/76D met een zeshoekige koepel, met bredere mantel met de mogelijkheid voor afwerpbare externe brandstoftanks. De T-34/76E was uitgerust met een koepeltje op de toren en was van een geheel gelaste constructie. De T-34/76F was identiek aan de T-34/76E, maar had een gegoten in plaats van gelaste koepel.(Overigens zijn de gehanteerde benamingen westers, omdat Russische informatie over de types ontbreekt).
In de loop der tijd is het 76,2-mm kanon vervangen door een 85-mm wapen in een koepel die overgenomen was van de KV-85 zware tank. Deze variant werd de T-34/85, die in sommige delen van de wereld nog altijd dienst doet. De T-34/85's werden recentelijk nog in Afghanistan door de Taliban gebruikt. Ook China gebruikt zijn vijfhonderd exemplaren nog. Kroatië, Congo en Mali hebben elk twintig exemplaren, Angola en Laos tussen de tien en vijftien. Er werden voorts nog versies met een speciaal aanvalskanon van 85-mm en later 100 en 122-mm ontwikkeld. Ook rolden er vlammenwerpende, tractor-, genie- en mijnenruimende versies van de productielijn.
Het was echter als gevechtstank dat de T-34 echt beroemd werd. Door de grote productie was de T-34 in duizendtallen beschikbaar en de tank was heerser op het strijdtoneel. Dit dwong de Duitsers in een defensieve rol en benam hem tevens het tactische en strategische initiatief, waardoor de Sovjet-Unie uiteindelijk de Grote Patriottistische Oorlog kon winnen.
Varianten[]
- T-34/76: Originele tank met een 76,2-mm kanon.
- Model 1940 (T-34/76A): Vroeg productiemodel met een L-11 76,2-mm kanon in een twee-mans koepel.
- Model 1941 (T-34/76B): Productiemodel met zwaardere bepantsering en een krachtig F-34 76,2-mm kanon.
- Model 1942 (T-34/76C): Model met kleine verbeteringen.
- Model 1943 (T-34/76D, E en F): Nieuwe zeshoekige koepel en een kleine commandokoepel. Door de Duitsers "Mickey Mouse" genoemd, wegens de twee luiken op de koepel.
- T-34/57: Sommige T-34's werden in 1941 en 1943-'44 uitgerust met het ZIS-4 of ZIS-4M 57-mm kanon om als tankjager te gebruiken, enkele werden gebruikt bij de Slag om Moskou.
- T-34/85: Model met een verbeterde drie-mans koepel en een lang 85-mm kanon.
- Model 1943: In klein aantal gefabriceerd tussen februari-maart 1944 met een D-5T 85-mm kanon.
- Model 1944: Productiemodel met een ZIS-S-53 85-mm kanon, de radio werd verplaatst naar de koepel, de tank had ook een vernieuwd kanonvizier.
Voor verdere info over de varianten, zie links.